Betaald parkeren in geheel Amstelveen is een slecht idee

Parkeren in Amstelveen Stadshart, december 2022, handhavers die boetes uitdelen, eigen foto

Betaald parkeren in geheel Amstelveen is een slecht idee

Het college van B&W in Amstelveen heeft besloten dat in de periode 2025 tot 2030 overal in Amstelveen betaald parkeren wordt ingevoerd. Een slecht idee, vindt winkel- en parkeerspecialist Hans van Tellingen, die overigens óók in Amstelveen woont.

Het bezit en gebruik van een auto in Nederland wordt in alle opzichten steeds meer ontmoedigd. Zonder effect. Het autobezit stijgt. En het aantal gereden kilometers zit fors in de lift. Autorijden wordt steeds duurder en dat komt ten laste van huishoudens én bedrijven. Zij worden dwarsgezeten door het heffen van extra belastingen op energie (benzine, diesel en elektriciteit) én het heffen van extra parkeerbelasting. Want dát is wat het is: parkeergelden verkregen in de openbare ruimte gaan linea recta naar de (gemeentelijke) overheid.

Nu zult u denken dat de overheid zorgt voor een alternatief in de vorm van openbaar vervoer. Maar dat is vaak een ijdele gedachte. Zo verdwijnen er in Amsterdam zelfs tramlijnen. En natuurlijk: als je dicht bij je werk woont en als er sprake is van mooi weer, dan biedt de fiets uitkomst. Maar veel werkenden wonen niet dichtbij en zij kunnen ook niet bezweet (of natgeregend) op kantoor verschijnen.

En deelvervoer? Biedt dat uitkomst? Ook dat zal altijd een niche blijven en het gebruik beperkt zich vaak alleen tot grote binnensteden. De zogenaamde deeleconomie draait forse verliezen en is maar matig in trek. Daarbij jaagt het mensen uit het openbaar vervoer in plaats van uit de auto. Een oplossing voor de vervoersprobleem is het dan ook niet. Want veel hoogopgeleide, kinderloze 28-jarigen, die vier jaar terug -bijvoorbeeld- nog in de binnenstad van Amsterdam woonden, zijn inmiddels 32 en wonen met partner en een of twee kinderen inmiddels in Hoofddorp, Zaanstad, Purmerend of Amstelveen. En wat blijkt? Vaak heeft zo’n gezin inmiddels twee auto’s voor de deur en alle idealen over de ‘deeleconomie’ blijken te zijn vervlogen.

Noodzakelijk kwaad

De auto is daarom ook een noodzakelijk kwaad en zal nooit verdwijnen. Juist in randgemeenten als Amstelveen is deze dan ook onmisbaar. Deze verschaft vrijheid en onafhankelijkheid van het openbaar vervoer, dat immers ook uit zijn voegen barst. Mensen moeten en wíllen zich blijven verplaatsen.

Als een randgemeente als Amstelveen echter ook overal betaald parkeren wil invoeren, dan gaat dat per definitie in tegen de wensen van een groot deel van de bevolking. Deze woont juist hier (en niet in Amsterdam), omdat autogebruik een belangrijk onderdeel van het leven inneemt en hier nog niet danig beperkt wordt door allerlei verkeerskundige ingrepen en stringent en duur parkeerbeleid.

Maar nu wil het College van B&W in Amstelveen dus overal betaald parkeren invoeren. En dat is een slecht idee. Stop daarom dit beleid dat het gevolg is van het zogenaamde waterbedeffect. Want als er ergens betaald parkeren wordt ingevoerd verplaatst het probleem zich naar een volgende wijk en naar een volgende gemeente, zodat uiteindelijk overal in Nederland betaald parkeren gaat gelden. Onwenselijk. Want de gevolgen zijn: meer bureaucratie, meer gesubsidieerde werkgelegenheid van parkeerwachters/handhavers (ambtenaren), meer kosten voor de burgers en bedrijven én een hogere belastingdruk. Daarbij is er aan de bewoners niets of weinig gevraagd en zwicht men voor een paar kleine pressiegroepen, die niet de meerderheid van de bevolking betreffen. Betaald parkeren is vaak alleen nodig op enkele locaties, maar om de gehele wijk (en daarna de gehele gemeente) aan betaald parkeren te onderwerpen is volstrekt onnodig, ook als de gemeente Amstelveen claimt dat de kosten ‘schappelijk’ oftewel budgetneutraal zullen zijn.

Referendum

Het is daarom van belang dat de bewoners zélf aan het woord komen. Wat zijn hun wensen? Dat kun je in kaart brengen met een referendum, waarbij de uitkomsten per wijk geanalyseerd kunnen worden. Andere oplossingen betreffen bewonersonderzoeken, waarbij het mogelijk is om een hoge response te vergaren, zodat het daadwerkelijke draagvlak in kaart kan worden gebracht (per straat, per wijk of eventueel de gehele gemeente). Dat is overigens ook mijn vak. Bewonersonderzoeken leiden tot een betrouwbare en representatieve weergave van de bewoners per gebied.

Overal betaald parkeren invoeren leidt alleen maar tot nóg meer gemeenschapsgeld rondpompen, omdat gesubsidieerde werkgelegenheid van parkeerwachters/handhavers nu eenmaal betaald dient te worden door de burgers en de bedrijven. Daarbij zal de huidige krappe arbeidsmarkt van praktisch geschoold personeel alleen maar méér onder druk komen te staan, want de beste baantjes worden vergeven door de gemeente terwijl hetzelfde personeel beter in de retail en de horeca kan werken. Als handhaver/ambtenaar krijgen zij immers een relatief goed betaalde overheidsbaan en de mkb’ers (die het sowieso al moeilijk hebben) kunnen fluiten naar personeel. Een steeds maar uitdijende overheid schaadt daarmee niet alleen de ondernemers, maar ook de gehele maatschappij. Want deze mkb’érs vullen ook de schatkist en zonder personeel kunnen zij niet overleven.

Winkelcentra

En wat gebeurt er bij de winkelcentra? Wordt daar ook overal betaald parkeren ingevoerd? Dat is óók schadelijk voor Amstelveen. De consument is immers bereid om 20 minuten om te rijden naar een winkelgebied waar het parkeren wél gratis is. Gevolg is dat (bijvoorbeeld) Zijdelwaardplein en Amstelplein in Uithoorn (én Gelderlandplein in Amsterdam-Buitenveldert, waar het parkeren immers een aantal uren gratis is) meer klanten gaan verwelkomen en dat de Amstelveense winkelcentra minder klandizie krijgen.

Ik hoop dat de gemeenteraad van Amstelveen tegen gaat stemmen. Goed bedoeld beleid leidt vaak tot veel ellende. En die ellende zien we nu al van mijlenver aankomen. De gemeenteraad is er voor de burger. En deze wordt voor een groot deel geen plezier gedaan.

_________

*)         Hans van Tellingen is directeur van de Amsterdamse winkel- en parkeergedragsonderzoeker Strabo bv, is sociaal geograaf en auteur van onder andere de boeken ‘Retail is Mensenwerk’ en ‘Waarom Stenen Winkels Winnen’. www.hansvantellingen.nl, e-mail: hans@strabo.nl.

**)        Deze column heeft (in november en december 2024) in Het Parool en het Amstelveens Nieuwsblad gestaan (in iets verkorte vorm) en als volledige tekst op 1Amstelveen.